Vanuit de bevindingen in mijn onderzoek De Binnenwereld en de rol die taal en het mentale proces spelen in het al dan niet kunnen vinden van nieuwe wegen & oplossingen, heb ik dit boek gelezen.

Wat neem ik mee uit dit boek?

• Verhaeghe (P.) 'woorden kunnen nooit neutraal zijn'(p. 11). Er is reden om 'de kracht van taal nogmaals te bevragen' (p.12). 'Wie wij zijn heeft alles te maken met taal en vertoog'. (p.12) (we bakenen er onze identiteit mee af, p. 14)
  Deze quote sluit exact aan bij mijn bevindingen in mijn onderzoek -> 'Mensen kennen verschillende betekenissen toe aan dezelfde woorden zonder zich daarvan bewust te zijn, met als gevolg een oeverloos langs elkaar heen.'(p.12)
  Taal kan een sluier trekken, mystificeren en afleiden (p. 156)
• Verhaege (P.) noemt op p. 15 het woord retroactiviteit, als zijnde een terugwerkende beweging van het denken waarbij betekenis toegekend wordt nadat een eindpunt in het spreken of schrijven bereikt werd.
  De retroactiviteit heeft een parallel met reflecteren, in de zin van een terugblik en het toekennen van een betekenis. Het duidt niet het bepalen toekomstig handelen op basis van de terugblik.
• Taal stuurt onze blik op de werkelijkheid, waarna onvermijdelijk een verdere vormgeving van die werkelijkheid volgt (p. 18)
  Woorden krijgen pas betekenis in het gebruik ervan (p. 31)
• Verhaege (P.) legt ook de connectie tussen ik & de ander (p. 19). Identificatie: 'ik ga gelijken op wat voorgehouden wordt'. We kiezen andere invullingen naarmate er ons andere alternatieven worden voorgehouden.
  Dit pleit voor een dialoog met meerdere personen in de methodiek van De Binnenwereld.
• Taal trekt sporen in hoe we onszelf en elkaar zien en ervaren, en vormt daarmee de wereld waarin we leven' (p. 172)
• Sociologe Rieneke van Daalen (p. 37) 'Denken en doen zijn niet van elkaar te scheiden'
  Onderzoekers die lichaam en geeft met elkaar proberen te verbinden, geven aan dat mensen de faculteiten 'motorisch', 'sociaal', 'cognitief', 'affectief' met elkaar weten te combineren (p. 38) 
• Menselijke hersenen lijken nieuwe kennis en informatie zoveel mogelijk te willen plaatsen in reeds herkenbare en voorspelbare patronen en vervolgens te clusteren in 'mapjes'. Deze (mentale) mapjes stoppen mensen vervolgens in schappen, en zo vormt zich wetenschap in het hoofd van mensen. (p. 80)
• Taal = verdinglijking (reïficatie), waarbij iets abstracts wordt opgevat als iets concreets (p. 90)
• 'Vat een term samen wat ik zie, of veroorzaakt de term wat ik zie?'  (p. 92)
• 'We need words to keep us human' (Michael Ignatieff, 1986), (p. 121)
  Deze quote lijkt, in de toelichting van Verkerk (M.), hoogleraar zorgethiek, met name gekoppeld te worden aan het uitspreken van woorden, het praten, het geven van (eigen) woorden aan een situatie. En het 'hoe' we over iets of iemand spreken ('morele taalspel')
  Het vinden van het juiste woord -> 'gevoelsprecisie'(p. 156)
• De wereld waarin we leven en organiseren bevindt zich niet buiten de deur, die bevindt zich voor een belangrijk deel in ons hoofd.
  We denken in comfortabele patronen (p. 154-155)
• Fundamentele doorbraken zijn gebaat bij trage formuleringen (en zijn niet gebaat bij snelle oplossingen). (p. 155)
  Wezenlijke verandering is niet op voorhand goed in taal te vangen of onder woorden te brengen. Kunst heeft de kracht om in dit niemandsland tussen oud en nieuw iets 'boven woorden' te brengen (p. 160).
• Mensen leren niet van ervaring, maar van reflectie op ervaring (p. 155). En dat kan niet altijd met woorden
  
• Marcel Duchamp (geciteerd op p. 161): 'kunst wordt afgemaakt door de persoon die ernaar kijkt.' Dat is wat er gebeurt in het werken met kunstvormen in organisatieprocessen.  Deze distantie geeft ruimte voor verder brengende of trage vragen (filosoof Harry Kunneman) (vindt aansluiting bij vertraging / materialiteit G. Biesta).
  Kunneman (p. 161) verwijst hier naar het voeren van gesprekken over wat je waarneemt, verbeeldt en verwoordt in een nieuwe taal (parallel met dialoog De Binnenwereld)
  'iets onderzoeken door het buiten jezelf te brengen' (doet mij denken aan quotes boek T. de Lijster/ Grote vlucht inwaarts)