In dit artikel schets de auteur haar persoonlijke drijfveren om belang te hechten aan reflecteren en vertelt zij hoe dat besef door privé-ervaringen in de loop der jaren is gevoed. Zij houdt een pleidooi om reflecteren tot een vanzelfsprekende beweging te maken in het persoonlijke en professionele leven, ondanks het ‘dunne’ bewijs dat reflecteren je tot een betere coach, begeleider, supervisor of professional maakt.
Boeiend voor mij omdat de auteur de connectie legt tussen zelfinzicht op persoonlijk vlak en de relevantie daarvan in zowel het persoonlijke als ook het professionele leven. In mijn onderzoek leg ik namelijk een zelfde connectie.
Auteur: Marie-José Geenen, coach/supervisor vanuit een eigen praktijk en onderzoeker en docent bij de Hogeschool Utrecht.
Volledige artikel: Geenen - 2019- Reflecteren is een manier van zijn
Ik neem mee uit dit artikel:
- Reflecteren, het beeld van de lift (Korthagen en Lagerwerf, 2008, p. 79) om te visualiseren dat je als het ware in je lijf heen weer kunt gaan om het denken in het hoofd, het voelen in het hart en het willen in de buik waar te nemen. Het op en neer gaan van de lift zorgt ervoor dat je je tijdens je doen en laten gewaar bent van zowel je gedachten als je gevoelens en je intenties.
- Reflectiemoeheid: "we sturen studenten het bos in met de vage opdracht om een ‘reflectieverslag’ te schrijven, zonder dat helder is waaraan dat moet voldoen."
- Reflecteren: terugblik, gericht op eigen handelen, in een bepaalde context, bewust worden van bepalende aspecten in die situatie, vanuit deze bewustwording tot leren komen
- Binnen - Buiten: Reflecteren draagt niet alleen bij aan leren over jezelf als (aankomend) professional, maar ook aan leren over de context waarin je werkt en de wijze waarop dat jouw handelen beïnvloedt.
- Reflectie = oprechte aandacht voor jezelf en de context / situatie: dit zorgt voor betrouwbaarheid (richting jezelf en hoe de ander jou ervaart), je serieus genomen voelen, weten waar je aan toe bent. Daardoor ontstaat er verbinding en een werkbare en een werkzame relatie.
- Reflectie is een essentieel element in goed vakmanschap: het draagt bij aan het versterken van je professionaliteit en professionele identiteit (zie bijvoorbeeld Ruijters, 2015) (Schön (1983)
- Reflecteren laat zich niet zo gemakkelijk vangen in woorden, in methoden, in toetsbare concepten, te onderzoeken kennis, houding of vaardigheden. Oefenen en ervaren is belangrijk. Leren om waar te nemen, om vragen te stellen aan jezelf en de ander, om kritisch te kijken en te onderzoeken, feedback te geven en te ontvangen.
- Reflectie vraagt om kritisch te kijken naar jezelf en naar je omgeving, die een houding van nieuwsgierigheid en openheid vraagt, een houding van niet-weten. Een verbinding van hoofd (gedachten), hart (gevoel) & buik (intenties).
Voor mijn gevoel hoort 'handen' daar ook bij om de connectie met het handelen (de context / situatie) te maken